Thursday, October 22, 2020

Thứ tự pha là gì?

 Hi các bạn, thời gian này ít việc mình sẽ cố gắng ra bài thường xuyên hơn. Hôm qua mình nói về hiện tượng lệch pha trong các hệ thống 3 pha. Tiếp nối chủ đề này mình sẽ trình bày về thế nào là thứ tự pha hay trình tự pha, cách đo thứ tự pha như thế nào và cả nguyên lý làm việc của chúng.

ok, trước hết ta nên hiểu thứ tự pha là gì?

1. Thứ tự pha là gì?

Thứ tự pha chính là thứ tự các điện áp pha riêng lẻ đạt được giá trị cực đại. Để mình giải nghĩa rõ hơn, thứ tự pha ban đầu được xác định bởi chiều quay của máy phát điện, roto máy phát điện quay với tần số góc omega, cảm ứng ra 3 cuộn dây (được đặt đôi một lệch nhau góc 120 độ trong không gian như hình trên) 3 điện áp pha lệch nhau cũng một góc 120 độ điện. Do 3 cuộn dây này được đặt lệch nhau nên không thể cùng lúc đạt được giá trị cực đại về điện được, mà phải có thời gian chênh nhau, ví dụ một con chim mẹ đẻ ra 3 con chim con lần lượt là A-B-C thì 3 con chim con cũng sẽ trưởng thành lần lượt là A-B-C và cũng chết theo thứ tự A-B-C (đấy là ví dụ chứ k nói thực tế :D)
Do đó thứ tự pha chính là thứ tự mà các pha đạt giá trị cực đại




Các bạn nhìn hình bên trên: 
Các pha được đặt lệch nhau đúng 120 độ, vector Va, Vb,Vc quay đều với tốc độ góc bằng nhau. Chiều dương là chiều ngược kim đồng hồ. 
Góc ban đầu sẽ quyết định thứ tự pha, góc ban đầu pha a là 0 độ, pha b là 120, pha c là 240 độ (hay -120 độ)
Do đó quay theo chiều dương sẽ là thứ tự ...A-B-C-A-B-C...
Tương tự ứng với đồ thị góc (trục hoành) và biên độ điện áp (trục tung), các pha sẽ nối đuôi nhau LÊN ĐỈNH theo thứ tự A-B-C-A-B-C...

Vậy thứ tự ngược của nó sẽ là gì? chắc chắn không phải B-C-A-B-C hay C-A-B-C-A-B rồi vì nó cùng là một, đều là thứ tự đó cả, thứ tự ngược sẽ là ...B-A-C-B-A-C....
Các bạn nhìn vào hình dưới đây:




2. Thứ tự pha ảnh hưởng thế nào đến thiết bị?

    Thứ tự pha sẽ quyết định chiều quay của động cơ điện 3 pha. 
Cụ thể trong máy điện, điện áp 3 pha khi được nối với 3 cuộn dây stator của động cơ sẽ tạo ra từ trường quay tương ứng và cảm ứng vào roto làm quay trục roto, nếu từ trường quay của roto đổi chiều thì dĩ nhiên chiều quay của roto cũng đổi chiều theo. 
Về tác hại của việc đảo pha hay thay đổi thứ tự pha thì rất nặng nề trong công nghiệp, các bạn có thể search một đống hình ảnh của nó trên google :D mình sẽ không nói ở đây nữa, vì đơn giản mình cũng chưa từng chứng kiến bao giờ :D
    Vì thế khi lắp đặt điện, hay bảo dưỡng trước khi đưa vào vận hành luôn phải kiểm tra đo lại thứ tự pha tại đầu các tủ và đầu động cơ, nhất là các tủ sản xuất.

3. Cách đo thứ tự pha? 

Hiểu được nó rồi, hiểu được tác hại rồi thì việc chuẩn bị đồ đạc để đi đo nó thì quá đơn giản rồi đúng k?
Hiện tại thì có nhiều công cụ để đo thứ tự pha, thậm chí có thể chế ra một thiết bị để đo thứ tự pha (Phần này mình sẽ nói ở bài viết nguyên lý máy tìm thứ tự pha)
sẽ có 3 loại đồng hồ đo:
  • Kiểu tĩnh
  • Kiểu quay
  • Kiểu điện tử

Ok, mình đã giải thích xong với vốn kiến thức hẹp của mình, các bạn còn câu hỏi nào hãy cmt bên dưới
Thân chào :D hẹn gặp lại trong bài viết sắp tới





No comments:

Post a Comment